Sunucu performansını optimize etmenin en önemli adımlarından biri, disk okuma ve yazma hızlarını ölçmek ve analiz etmektir. Özellikle veri yoğun uygulamalarda, düşük disk performansı sorunlara yol açabilir. Bu makalede, Linux sunucularda hdparm
komutunu kullanarak disk okuma hızı testi yapmayı adım adım açıklayacağız. Bu makalede anlatılan komutları Ubuntu, Centos, Almalinux tarzı neredeyse bütün linux sistemlerde kullanabilirsiniz.
Disk Okuma/Yazma Hızı Neden Önemlidir?
Disk okuma ve yazma hızı, sunucuların veri işleme ve erişim performansını doğrudan etkileyen kritik bir faktördür. Yüksek hızda okuma/yazma kapasitesine sahip diskler, veritabanları, web uygulamaları ve büyük dosya işlemleri gibi veri yoğun uygulamalarda hızlı veri erişimi sağlar; bu da sayfa yüklenme sürelerini azaltır, uygulama yanıt hızını artırır ve kullanıcı deneyimini iyileştirir. Özellikle yüksek trafikli sunucularda, yavaş diskler darboğaz yaratarak performans düşüklüğüne ve gecikmelere yol açabilir. Sunucu sistemlerinde ise disk okuma/yazma hızını arttırmak için RAID sistemleri kullanılmaktadır.
Linux Sunucularda hdparm
ile Disk Okuma Hızı Testi Nasıl Yapılır?
1. hdparm
Kurulumu
AlmaLinux sunucuda hdparm
komutu genellikle varsayılan olarak yüklü gelir. Yüklü değilse, aşağıdaki komutla kurulumu yapabilirsiniz:
sudo yum install -y hdparm
Bu komut, hdparm
aracını sisteminize ekler ve kullanıma hazır hale getirir.
2. Disk Okuma Hızını Test Etme
Disk okuma hızını test etmek için, disk adını doğru bir şekilde belirlemeniz gerekmektedir. Genellikle ilk disk /dev/sda
olarak adlandırılır, ancak sisteminize göre bu isim değişebilir. Disk adınızı doğruladıktan sonra aşağıdaki komutu çalıştırarak okuma hızını test edebilirsiniz:
sudo hdparm -Tt /dev/sda
- -T: Disk önbelleğinden (RAM) okuma hızını test eder.
- -t: Diskten doğrudan okuma hızını test eder.
Bu komutu çalıştırdığınızda, hdparm
diskinizin sıralı okuma hızını MB/s cinsinden gösteren bir çıktı verecektir.
Komutu çalıştırdığınızda aşağıdaki gibi bir çıktı görebilirsiniz:
/dev/sda:
Timing cached reads: 12386 MB in 2.00 seconds = 6193.05 MB/sec
Timing buffered disk reads: 346 MB in 3.01 seconds = 114.92 MB/sec
- Timing cached reads: Disk önbelleğinden okuma hızını gösterir. Bu hız genellikle RAM hızına bağlıdır ve diskin gerçek okuma hızını yansıtmaz.
- Timing buffered disk reads: Diskten gerçek okuma hızını gösterir. Bu değer, diskinizin sıralı okuma performansını yansıtır ve sunucunuzun disk performansını anlamak için önemlidir.